Facebook
Poczta
Forum
Sklep
Logowanie
Dodaj
zdjęcie
Wydrukuj
zdjęcie

Od 1996 roku Foto-Kurier
jest jedynym polskim
przedstawicielem
panelu fotograficznego
stowarzyszenia EISA

SZUKAJ

Sztuka i propaganda

Autor wystawy: Zbiorowa
Do kiedy: 14.12.2012
Miejsce prezentacji: Stara Galeria ZPAF

Ulica: Plac Zamkowy 8 ,
Miasto: 00-277 Warszawa,

Prezentowany na wystawie zestaw prac fotografików sowieckich jest zapewne pierwszą w Polsce próbą ukazania przemian, które nastąpiły w fotografii radzieckiej po Rewolucji Październikowej 1917 roku. Na głoszone przez władze hasło „Sztuka dla ludu” odpowiedzieli młodzi twórcy włączając się w budowanie nowego ładu społecznego. Świeże spojrzenie przyczyniło się do istotnych zmian i wyznaczyło nowe kierunki w sztuce, co bardzo wyraźnie widać właśnie w fotografii. To ona, jak mało które medium mogła spełniać oczekiwania władz komunistycznego państwa i stać się elementem propagandy.


fot. Emmanuil Evzerikhin

Dla fotografii nastał trudny czas przełomu lat 20-tych i początku 30-tych, okres transformacji od obowiązującej tradycyjnej estetycznej, piktorialnej fotografii do nowoczesnego dynamicznego jej traktowania. W efekcie ukształtowały się trzy wyraźne kierunki.

Pierwszy, to wywodząca się z wcześniejszych do rewolucyjnych czasów, powszechnie uznawana za przejaw tradycji burżuazyjnych tzw. fotografia salonowa. Najwybitniejszym przedstawicielem tego nurtu był Aleksander Grinberg (1885–1979).


fot. Anatolij Egorov

Kolejnym, określanym „nurtem proletariackim” było pokazywanie życia takim jakie jest. A więc fotograficznym działaniem wywołującym określone stany emocjonalne poprzez zwracanie fotografiami uwagi, wzbudzanie emocji lub stymulowanie wrażliwości na określone problemy. Ten kierunek wyznaczyła grupa młodych fotografów – fotoreporterów wyspecjalizowanych w fotoreportażu i dokumentowaniu życia na potrzeby komunistycznej propagandy. Liderem nurtu był Arkady Shaikheta (1898–1959).


fot. Mark Markov-Grinberg

I w końcu trzeci silnie związany z modernizmem, tworzący konstruktywistyczne podwaliny w sztuce, wywodził się ze środowisk twórców lewicowych, skupionych w Grupie „Październik”. Jego twórcą i intelektualnym filarem był Aleksander Rodczenko (1891–1956), ) bez wątpienia najwybitniejszy przedstawiciel sowieckiej awangardy. Zwolennikiem jedności sztuki z życiem i tzw. produktywizmu, radykalnej tendencji konstruktywizmu. Rodczenko zaczynał od malarstwa sztalugowego, następnie zajmował się sztuką użytkową, grafiką użytkową a w końcu fotografią. Pierwsze były fotomontaże o wyraźnych dadaistycznych wpływach niemieckich ale zaznaczonej konstruktywistycznej estetyce. Pod koniec lat 20-tych jego twórczość zdominowała czysta fotografia i to ona stała się podstawowym środkiem wyrazu. Nie uratowały Grupy dynamiczne konstruktywne kompozycje ani nowy język srebrowego obrazu. Zarzuty deformacji rzeczywistości i burżuazyjnego formalizmu, ale i naśladownictwo zachodnich twórców, doprowadziły w 1932 roku do zakończenia działalności Grupy.


fot. Aleksander Grinberg

W połowie lat 30-tych odrzucono idee „proletariackiej sztuki”. W ramach prowadzonych przez NKWD czystek przestały istnieć przywołane wcześniej kierunki w fotografii. Aktywni twórcy z względu na „społeczne zagrożenie” zostali w większości aresztowani i zesłani do łagrów. Wcześniej od wszelkich wpływów na sztukę odsunięty został Aleksander Rodczenko.

Entuzjazm twórców młodego socjalistycznego państwa szybko został zgaszony. Totalitarny system z jego surową cenzurą przejął kontrolę nad sztuką i jej twórcami. Nastał czas jedynie słusznego realizmu socjalistycznego.

Przygotowana wystawa jest próbą przedstawienia przemian którym podlegała sowiecka fotografia w czasach optymizmu. Zgromadzone prace obejmują dokonania najwybitniejszych przedstawicieli poszczególnych kierunków. Zobaczymy na ekspozycji rosyjski piktorializm reprezentowany przez Aleksandra Grinberga (1885–1979), konstruktywizm, przedstawiają fotogramy jego współtwórcy Aleksandra Rodczenki (1891–1956), Borysa Ignatovicza (1899–1976) i Michaela  Prekhnera (1911–1941) oraz najliczniej prezentowany fotoreportaż i dokument wojenny, niestety ze względu na szczupłość miejsca najczęściej w pojedynczych fotografiach – Arkady Shaikheta (1898–1959), Emanuela Evzerikhina (1911–1984), Мarka Markov-Grinberga (1907-2006), Georgia Petrusova (1903–1971), Georgia Lipskerova (1896–1977), Eugenia Khaldeia (1917–1997), Anatolia Egorova (1907–1986), Iwana Shagina (1904–1982), Aleksandra Ustinova (1909–1995).

dr Mariusz Wideryński

Autorzy zdjęć: Aleksander Grinberg, Aleksander Rodczenko, Arkady Shaikhet, Boris Ignatovich, Georgi Petrusov, Mark Markov-Grinberg, Georgi Lipskerov, Emmanuil Evzerikhin, Aleksander Ustinov, Anatolij Egorov, Yevgeny Khaldei.
 
data dodania: 15-11-2012
 
godzina dodania: 02:04
powrót na stronę główną »



Zobacz także:

fotografia
Prezentujemy okładkę Foto-Kuriera EXTRA Digitalizacja Warsztatowe ABC 1/25 - wkrótce on-line
fotografia
Foto-Kurier 3/25 on-line, a od 12 marca w najlepszych salonach prasowych
fotografia
Wszystkiego najlepszego z okazji dnia kobiet - 15162 kwiaty dla Was
fotografia
Prezentujemy okładkę Foto-Kuriera - FK 3/25 wkrótce on-line
fotografia
Let’s Blend Kalendarz Lavazza 2025 ze zdjęciami Omara Victora Diopa
fotografia
Wywiad Miesiąca - KAT PIWECKA - jej DNA to fotografia i podróże – prawda o zawodzie fotografa/fotografki
fotografia
Wysłany do prenumeratorów FOTO-KURIER 1-2/25 zaprasza do najlepszych salonów prasowych
fotografia
Foto-Kuriera - FK 1-2/25 dostępny on-line - wkrótce w salonach prasowych
fotografia
Prezentujemy okładkę Foto-Kuriera - FK 1-2/25 wkrótce on-line
fotografia
Foto-Kurier 12/24 dostępny on-line i w najlepszych salonach prasowych
fotografia
Pakiet Foto-Kuriera 3/24 dostępny tylko w wybranych salonach prasowych Empik i on-line
fotografia
Ingrid Pollard Hasselblad Awards 2024 - wystawa czynna do 25 stycznia 2025 r. - artykuł z FK 11/24
fotografia
Kalendarz Foto-Kuriera 2025 w limitowanej edycji i do bezpłatnego pobrania
fotografia
Wysłany do prenumeratorów FOTO-KURIER 12/24 zaprasza do najlepszych salonów prasowych
fotografia
World Unseen - wystawa, której można nie widzieć - ale warto ją obejrzeć - tylko do 21 grudnia
fotografia
Prezentujemy najnowszą okładkę Foto-Kuriera - FK 12/24 wkrótce on-line
fotografia
Ingrid Pollard - laureatka Hasselblad Awards 2024
fotografia
Foto-Kurier 11/24 wysłany do prenumeratorów - od jutra w najlepszych salonach prasowych


Zdjęcie miesiąca
Marzec 2025
zdjęcie miesiąca
© fot. Halina Kubiak
 
cofnij przenieś na początek strony
Wszelkie prawa zastrzeżone www.foto-kurier.pl  © 2000-2025. (0.060) / 0.051

Strona została zoptymalizowana w przeglądarkach: Mozilla Firefox > 3, Chrome, Internet Explorer > 7 oraz Opera. Polecana rozdzielczość ekranu 1280 x 1024

Polityka plików cookies   |