Dwa różne spojrzenia na ciało, dwie skrajne perspektywy, biegunowe doświadczenia ciała i zupełnie inne konteksty – to konfrontacja fotografii Szymona Rogińskiego i Zbigniewa Dłubaka. Cykl Wir In Dresden Rogińskiego i serię Systemy – Gestykulacje Dłubaka dzieli prawie wszystko oprócz fascynacji nagim ciałem i jego fotograficzną reprezentacją.

Wernisaż: 31.08.2012 (piątek), godz. 19


Zbigniew Dłubak: Systemy – Gestykulacje

Szymon Rogiński, zanim poświęcił się fotografii był studentem w School on Wheels Teatru Derevo, w którym praca z ciałem jest podstawą treningu aktorskiego, przedstawień i performansów. Intymność ciała drugiej osoby, wzajemne relacje cielesne zostały tam oswojone, zneutralizowane i oderotyzowane przez intensywny kontakt, przez fizyczne ćwiczenie ciała w bliskości z innymi aktorami. Oswojona nagość stała się dla grupy aktorów stanem naturalnym, ciało mężczyzny i kobiety zostały sprowadzone na ten sam poziom, poza maskulinistyczną kulturę. Wyrazem tego jest seria Wir In Dresden  - fotografie przyjaciół Rogińskiego, którzy bawią się we wzburzonych falach Morza Północnego. Wolność ciała i wolność, którą niesie ze sobą żywioł; swoboda i ekspresja a jednocześnie miękkość fotografii, lekki oniryzm.


Szymon Rogiński: Wir In Dresden

Tej ekspresji przeciwstawiony jest rygoryzm serii Zbigniewa Dłubaka, który w latach 70. XX wieku fotografował w studiu modelki według ścisłych założeń, niemal z chłodem naukowca. Anonimowe korpusy nagich kobiet, fotografowane na czarnym tle, powtarzają serie gestów według kilku rygorystycznych, matematycznych schematów. Tylko, czy ludzkie ciało, czy ciało kobiety może być matematyczne?  Zestawienia modelek pokazują różnice, ciała wymykają się chłodnym kalkulacjom. Ciało to nie przedmiot i nie da się go uprzedmiotowić. Korpusy należą do konkretnych osób, mają znamiona, latem - ślady po stroju kąpielowym, jedne są grubsze inne chudsze, mówią nam równie dużo co twarz. Projekt, do którego powstały tysiące negatywów, nie jest o gestach, jest o ciele kobiety ujętym w schemat – tu, w schemat sztuki, ale przecież także w schemat kultury, w zestaw kodów. W momencie powstawania Systemy – Gestykulacje i Systemy – Kolekcja miały być odczytywane jako wypowiedź o znaku, dziś można ją także odczytać jako opowieść o ciele kobiety. Na wystawie zobaczymy fotografie Szymona Rogińskiego oraz cyfrowo zaanimowane przez artystę serie autorstwa Zbigniewa Dłubaka, połączone roboczymi fotografiami do medytacyjnej pracy Ocean tego ostatniego. To wynik spojrzenia Rogińskiego na archiwum Dłubaka, które prezentujemy w ramach projektu Żywe Archiwa.

Szymon Rogiński (ur. 1975), fotograf. Studiował aktorstwo w School on Wheels Teatru Derevo oraz fotografię w Szkole Fotografii Artystycznej w Gdańsku. W latach 2000-2004 pracował w Gazecie Wyborczej. Od 2004 roku zajmuje się fotografią artystyczną. Jego najbardziej znane projekty to Poland Synthesis i UFO.  Bierze udział w wielu wystawach. Pokazywał m.in. na wystawach: Urwany film, BWA Awangarda we Wrocławiu; Sense of Place - European Landscape Photography, BOZAR w Brukseli; Urbanity – Twenty Years Later, Praga, Berlin, Bratysława, Budapeszt, Ljubljana, Warszawa, Wiedeń; Efekt czerwonych oczu oraz Nowi dokumentaliści, CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie; Antyfotografie, Biennale Fotografii w Poznaniu. Indywidualne wystawy miał m.in. w: Galerii Appendix 2 w Warszawie, Galerii PF w Poznaniu, galerii Blanca Soto w ramach Fotoespaña, Artist House w Jerozolimie.

Zbigniew Dłubak (1921–2005), fotograf, malarz, teoretyk, wieloletni redaktor miesięcznika „Fotografia”, jedna z czołowych postaci polskiej sztuki powojennej. Jako fotograf debiutował w 1947 r. eksperymentalnymi pracami nawiązującymi do doświadczenia awangardy okresu międzywojennego. Działał w Klubie Młodych Artystów i Naukowców w Warszawie, gdzie w 1948 roku zadebiutował indywidualną wystawą fotograficzną (abstrakcyjne fotografie opatrzone poetyckimi tytułami). Wziął udział w I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie.    
W 1953 objął redakcję miesięcznika „Fotografia” (do 1972 roku). W 1955 współtworzył Grupę 55. W latach 50. porzucił początkowy, eksperymentalny kierunek i fotografował banalną rzeczywistość – pejzaże miejskie i podmiejskie, widoki z okien mieszkania i pracowni - w jak najprostszy sposób, unikając estetyzacji. Od schyłku lat 50. większość fotografii wykonywał we wnętrzach, głównie we własnej pracowni. Były to przedmioty i fragmenty pomieszczeń, od lat 60. również akty. Zbiór ten, p.t. Egzystencje, został częściowo użyty do fotograficznego environment Ikonosfera I, zaprezentowanego w 1967 roku w Galerii Współczesnej w Warszawie. W ciągu lat 70. zajął się badaniem relacji fotografii i rzeczywistości. Ważnym punktem odniesienia dla jego rozważań stała się zależność między znakiem i znaczącym, podjęta w pracach Systemy-Gestykulacje i Systemy - Kolekcja. W 1968 roku, wraz ze Zbigniewem Łagockim, zorganizował wystawę ,,Fotografia subiektywna” (zaprezentował tam ,,Ikonosferę II”), trzy lata później ,,Fotografów poszukujących”. Lata 70. otwiera udział Dłubaka w sympozjum Wrocław 70., gdzie wraz z Andrzejem Lachowiczem i Natalią Lach-Lachowicz zaprezentowali niemożliwe do zrealizowania urządzenie optyczne Relop.  Wspólnie powołali do życia grupę i galerię Permafo, i realizowali wspólne projekty m.in. Mutanty.    

Dłubak współpracował z warszawskimi galeriami Krzywe Koło, Współczesną, Remont oraz wrocławskimi - Permafo i Seminarium-Foto-Medium-Art. W latach 1965-1975 był wykładowcą na PWSSP i PWSFTviT w Łodzi. Wraz z absolwentami i studentami powołał Seminarium Warszawskie, grupę samokształceniową działającą w latach 1975-1981. Od początku lat 80., ponownie zainteresowany  percepcją, asymilacją i pamiętaniem obrazów, realizował, aż do końca życia fotograficzno-malarski cykl Asymetria. Od 1982 roku mieszkał w Meudon pod Paryżem.